a rose by any other name

In het nieuws was het weer eens tijd voor een ach-hoe-zielig-zijn-die-allochtonen-toch verhaal. Dus werden "experts" opgetrommeld die zeiden dat de aanpak van het toenemende moslim extremisme niet deugt en dat er veel meer positieve aandacht naar de jonge moslims moet gaan die nog niet (helemaal) geradicaliseerd zijn. En natuurlijk komen dan weer jongeren aan het woord die weliswaar hier in Nederland geboren zijn, maar overduidelijk van niet geïntegreerde, allochtone ouders zijn. En ik kan het maar niet laten hun situatie te vergelijken met wat ikzelf heb gezien en meegemaakt.

Bijvoorbeeld in een emigratieland als Nieuw Zeeland of Australië. Nederlanders hebben daar een uitstekende naam. Waarom? Ze willen maar al te graag assimileren, integreren, erbij horen. Krijgen ze kinderen, dan zadelen ze die in de meeste gevallen niet op met een naam die wel heel erg Nederlands is. Ze zijn immers naar een ander land gekomen om dáár te leven en hun kinderen te krijgen? Veel handiger om je kind dan een naam te geven die in beide culturen geaccepteerd wordt. Die kinderen hebben vervolgens erg weinig te klagen over discriminatie bij het vinden van werk. Terwijl ze dus wel van allochtone ouders zijn. Terwijl die ouders wel in eerste instantie een taalachterstand hebben en vaak zelfs nooit het Nederlandse accent kwijtraken. Toch is de voertaal na enkele jaren thuis Engels in plaats van het allochtone Nederlands, en nemen de kinderen het onvervalste Australasische accent over.

Dat is de ene kant.

Ik heb me in mijn leven suf-gesolliciteerd. In 99 van de 100 keer werd ik afgewezen voor zelfs maar een gesprek. Omdat iemand anders "beter in het team" paste, of smoezen van gelijke strekking. En eenmaal boven de 45 is het helemaal geen geheim meer waarom ik niet voor een gesprek werd uitgenodigd: te oud. Als ik dan een tweede generatie Turkse jongere hoor klagen over hoe hij niet eens werd uitgenodigd omdat hij bij zijn naam "Ahmed" had ingevuld, denk ik twee dingen. Als je ouders te saai voor woorden zijn en alleen een naam voor je konden bedenken die elke tweede islamitische man heeft maar niets gemeen heeft met de Nederlandse cultuur, had dan op z'n minst zelf het initiatief genomen om je naam om te buigen naar iets originelers, of iets dat beter bekt. Ik ken diverse autochtone mensen die dat deden, of ben ze tegen gekomen. Een naam die op weerstand stuit, ook al ben je zo Hollands als maar kan? Okay, dan kies ik een roepnaam die beter ligt. Maar dat komt bij jongeren van allochtone ouders blijkbaar niet op. Je zou eens als origineel mogen opvallen.

En ten tweede denk ik: het merendeel van de mensen wordt gediscrimineerd. Ik, mijn vrouw, mijn buur, een ex-vriend.... Geen van allen omdat ze half allochtoon zijn, maar om een andere, onduidelijke reden. Wij proberen daar een positieve draai aan te geven, iets te vinden waardoor we door de vooroordelen kunnen prikken. Maar geen van ons klaagt bij instanties over "discriminatie". Ik sta zelfs niet op de barricaden voor positieve discriminatie. Speciale werkgelegenheidsprojecten voor jongeren, ouderen, allochtonen, gehandicapten, herintredende vrouwen, oud-onderwijzers, noem maar op. Onderzoek heeft aangetoond dat deze programma's slechts een verschuiving van de werkgelegenheid opleveren, niet méér werkgelegenheid. En dus ontstaan idiote situaties waarin mensen tijdelijke contracten krijgen aangeboden omdat ze na enkele maanden weer plaats moeten maken voor de volgende preferente groep werkzoekenden waar subsidie tegenaan gesmeten wordt. Uiteindelijk is niemand echt beter af.

Behalve de mensen die initiatief tonen. Zo las ik een berichtje over kinderen uit groep 7 die besloten een stoer speelveldje te willen en met hun plannetje naar de gemeente stapten. Dus niet: de gemeente besloot - om het overlast gevende hangen van jongeren rond een snackbar tegen te gaan - een soort clubhuis neer te zetten tegenover die snackbar. Nee, de gemeente besloot naar het initiatief van de kinderen te luisteren. Of het speelveldje er komt of niet, is nog niet eens het belangrijkste. Het belangrijkste is dat een groepje jongeren waar normaliter niet erg naar geluisterd wordt, het heft in eigen hand nam en daarmee veel verder blijkt te komen dan je zou denken. Als de experts in de nieuwsuitzendingen het over zulke acties hebben, dan ben ik het helemaal met ze eens. Maar ik hoorde nergens zeggen: we moeten niet vergeten open te staan voor initiatieven vanuit de moslimjongerengemeenschap. Ik hoorde zeggen dat er meer voor ze gedaan moest worden, meer aangeboden. Meer door de gemeente gebouwde clubhuizen die vervolgens toch niet voldoen aan wat hangjongeren eigenlijk willen.

Ik denk dat het voor iedereen de zaak helderder maakt als we het gecultiveerde onderscheid weglaten en zeggen: het gaat hier om jongeren die onvoldoende bekend zijn met de mogelijkheden van eigen, positief initiatief. Laten we zulk initiatief serieus nemen, in plaats van elke klacht waar het stempel "discriminatie" op geplaatst word,t in het nieuws te brengen zodat andere, inactieve jongeren zich ook miskend kunnen gaan voelen. Ja, gediscrimineerd worden is heel vervelend. Ik weet het uit eigen ervaring. En ja, dat is wel hetzelfde. Toch blijf ik initiatieven ontplooien, ook al zit ik nu in een verdomhoekje waar ik echt nooit meer een baan zal kunnen krijgen. Er is slechts één groep in de wereld waarvan de kans nog kleiner is dat ik er ooit toe zal behoren, en dat is ISIS. Want om die stap te maken moet je echt helemaal nergens meer verstand van hebben.