Buuf
Ik kom aangelopen om mijn huis in te gaan, als ik zie dat de buurvrouw de stoep aan het vegen is. Ze heeft een vorige keer dat ze daarmee bezig was — inderdaad, dit is een regelmatig terugkerende bezigheid van haar — mij heel vriendelijk goedendag gezegd. En omdat ze anderhalf jaar weduwe is, en ik denk dat ze daarom meer om een praatje verlegen zal zitten dan voorheen, besluit ik een vriendelijke buur te zijn en een gesprekje aan te knopen.
Dat besluiten is horde nummer 1. Elke keer als ik haar zie, moet ik zo'n besluit nemen. Groet ik haar of knoop ik een praatje aan? Of trek ik haar aandacht niet en loop gewoon door? Waar zou ze op dat moment behoefte aan hebben? Na dat ik besloten heb het tweede te doen, moet ik bedenken hoe haar aan te spreken. Ik bedoel: waar ga ik het over hebben? In het eerste half jaar na het overlijden van haar man, kon ik eenvoudig beginnen met: "Hoe gaat het me je?" Hoewel ik na een paar keer wel begon te denken: kan ik niet iets anders, iets leukers bedenken? Nu probeer ik iets vrolijks te zeggen, of iets dat grappig bedoeld is, om het ijs te breken. Dit keer was dat: "Het lijkt alsof de zomer nu eindelijk begonnen is." Ik weet het, ik zal er geen prijzen voor krijgen, AKO-literatuur of anderszins. Maar het is iets. Het was immers mooi weer, en het is maar een opening.
We raakten aan de praat. Ik ben blij als zij ook haar duit in het zakje doet om de conversatie op gang te houden. En ik brabbel maar wat voort. Achteraf vraag ik me dikwijls af waarom ik nou dit of dat gezegd heb. Hoe dan ook, na deze tweede horde te hebben genomen, komt horde nummer 3: hoe en wanneer rond ik af? Soms krijg ik de indruk dat zij het praatje gaande houdt om mij een plezier te doen, maar vaker heb ik het gevoel er eerder mee te willen stoppen dan zij. Hoe kom ik hier gracieus vanaf, denk ik dan? Moet ik een reden opgeven voor het beëindigen van het gesprek? Dat lijkt wel de meest logische benadering. Maar welke reden mag dat dan zijn? Niet dat ik het wel weer gehad heb met deze voor mij flinke inspanning tot het voeren van een sociaal gesprekje zonder urgente inhoud. Ook niet dat ik slecht tegen staan kan en na een minuut of vijf al mijn rug begin te voelen van het hangen. Ik ga dan maar eens anders staan: handen in de zij, in de broekzak, in de achterzak, of helemaal vrij. Onder het voeren van het gesprek ben ik heel bewust bezig met mijn houding, waar ik mijn handen laat en hoe ik mijn rug kan ontlasten. Maar dan komt toch het moment dat ik er echt moe van begin te worden en het gesprek wil beëindigen.
Dit keer kon ik geen goede reden bedenken. Ik gokte er maar op dat ik me er vanaf kon maken door te zeggen maar weer eens..... Suggererend dat ik naar binnen moest om een legitieme reden. Zij voegde mij toe: "Ja, ga maar gauw, anders wordt ze boos." Of woorden van gelijke strekking. Mijn vrouw was namelijk tijdens het gesprek met buuf ook thuis gekomen en naar binnen gegaan. Ik nam de cue dat dit het einde van het gesprek was, ter harte en ging naar binnen. Pas daarna begon ik me onprettig te voelen over haar laatste woorden. Ze kwamen ineens een beetje vinnig over. Helemaal niet leuk of aardig. Alsof ik haar tekort had gedaan in het één of ander.