De Latrelatie

17-03-2014 23:26

Ik had het lang verkeerd begrepen. Heel vaak zeiden mensen mij dat ik de lat te hoog legde. En ik dacht steeds dat het hier om een objectieve hoogte ging. Een algemene lat, zeg maar. Waar iedereen die zich op eenzelfde speelveld begaf, zich aan mat.

 

Pas vandaag ben ik gaan inzien dat het om een subjectieve lat gaat. Ik leg de lat niet te hoog in vergelijking met anderen die iets soortgelijks doen, ik leg de lat te hoog in vergelijking met mijn mogelijkheden.

 

Dat geeft ineens een heel ander inzicht in mijn beperkingen. Want die zijn daardoor veel groter geworden. Bevond ik mij op de objectieve lat misschien net op middelmatig niveau, nu ik de lat zoveel lager moet leggen om die in subjectieve zin geheel binnen mijn bereik te krijgen, blijkt zelfs het objectief ondermaatse voor mij nog hoog gegrepen.

 

Dit inzicht stemt mij dus niet vrolijk. Al die mensen die maar roepen dat ik perfectionistisch ben, de lat te hoog leg, eisen aan mijzelf stel die uitgaan boven die welke anderen aan zichzelf stellen, al die uitingen zijn dus geen bewijs dat ik op hoog niveau functioneer. Tenminste niet in een objectieve vergelijking. Het betekent slechts dat ik qua persoonlijke inzet, alle belemmeringen, beperkingen, handicaps, gebreken, tekortkomingen enzovoorts meegerekend, mij meer uitsloof dan de gemiddelde mens om te bereiken wat ik daarmee uiteindelijk bereiken kan. Ik zeg dat laatste erbij, omdat ik er van overtuigd ben dat als iemand zich zozeer zou uitsloven voor iets dat bijvoorbeeld wereldvrede bewerkstelligt, of een Olympische gouden medaille binnen bereik brengt, diegene niet te horen zal krijgen dat de lat te hoog gelegd werd.

 

Het is juist door het (hooguit) matige resultaat, bezien in het licht van alle inspanning, dat men concludeert dat ik de lat te hoog heb gelegd. En eigenlijk zegt men daar dus mee: hou er maar mee op; het heeft geen zin; je kunt het toch niet.

 

Was “je legt de lat te hoog” voorheen een irritante opmerking waarin een compliment besloten zat, nu blijkt het een veroordeling waarin ik afgeserveerd word.