Discovery Channel
Ik mocht er voorheen graag naar kijken. Maar die tijd is een beetje over, vrees ik. Was het enkele jaren geleden nog een portaal voor populair wetenschappelijke verhalen, nu is het programma aanbod verschoven naar technische reality shows en overgedramatiseerde technische biografieën.
Ik ben geïnteresseerd in techniek. Dat zal vast ook te maken hebben met mijn neiging ergens systeem in te ontdekken. In techniek zit dat ‘van nature’. Door de mens wordt dat dagelijks geperverteerd, maar techniek beantwoord aan basale systeemvereisten is daardoor voor mij, en ik neem aan voor de meeste autisten, interessant.
Op Discovery kwam een programma over de ontwikkeling van de luchtvaart. Dat wilde ik wel zien. Niet omdat het voor mij volkomen onbekend terrein is. Ik ken al vanaf mijn tienerjaren het belang van de gebroeders Wright uit Dayton op dit vlak, een historisch ‘beginpunt’ waar ook de makers van dit Discoveryprogramma voor kozen. Ik hoopte een met zoveel mogelijk oorspronkelijk beeldmateriaal geïllustreerd overzicht te krijgen van de gebroeders Wright tot en met Burt Rutan, of zoiets. Of dat er uiteindelijk van gekomen is, weet ik niet. Na de eerste tien minuten van het programma deels te hebben bekeken en deels te hebben doorgespoeld, werd ik helemaal gek van die veel te harde, veel te spannende muziek op de achtergrond terwijl nagespeelde historie in zacht sepia keer op keer herhaald werd, vanuit verschillende hoeken en met verschillende snelheden, ondersteund door veel te ‘spannend’ commentaar dat alles tenminste drie keer herhaalde.
Is het de bedoeling van Discovery om hun kijkers zo te beledigen? Zo overduidelijk te maken dat die kijkers te stom zijn om voor zichzelf te denken door elke bewering te verzuipen in muziekstront? Te stom om te onthouden wat is gezegd door het keer op keer op keer op keer op keer te herhalen? Te stom om te zien wat getoond wordt, door ook dat steeds maar weer te herhalen, na te doen, te becommentariëren?
Ik word er een beetje boos over. Maar in ieder geval is het voor mij overstimulerend. Voor wat verteld wordt, is het stimulusniveau echt veel en veel te hoog. Zonder muziek komt de boodschap beter over. Door de nagespeelde scènes niet te herhalen, kan de aandacht veel beter vastgehouden worden. Door niet te switchen naar recente rampen wint het historisch overzicht enorm aan helderheid. Maar Discovery kiest voor overstimulatie. Dat is blijkbaar wat tegenwoordig verwacht wordt van tv. Voor mensen met een autisme spectrum stoornis onkijkbaar.
Nou denk je: ja, maar hoeveel zijn er daar dan van, en moeten we nu ineens alles afstemmen op autisten? Los van de schatting dat één op de 7 ofzo volwassenen een autistische stoornis zou hebben, is in de geschiedenis van het tv-kijken al (wetenschappelijk) aangetoond dat de aandacht veel beter is vast te houden op het onderwerp, de begrijpelijkheid met sprongen vooruit gaat en het onthouden van wat gezegd is een veelvoud verbeterd, als vorm en inhoud met elkaar overeenkomen en het vertelde een (chrono)logische, en gelijkmatige opbouw heeft. Dus: geen muziek die de indruk wekt dat er iets heel spannends gaande is of komen gaat, terwijl een simpel feitje wordt verteld. Niet steeds maar herhalen van dezelfde beelden als het verhaal ondertussen wel verder ontwikkeld. Niet eindeloos de tekst blijven herhalen als je de keer dat je wel een stap vooruit zet niet wilt verdoezelen. Bernward Wember zocht het uit en moest wel tot deze conclusies komen. Tv-makers kregen zijn bevindingen vroeger nog voorgeschoteld als verplichte kost. Niet meer, naar het schijnt.