Flessendwang
Nee, ik doel hiermee niet op de dwang die moeders kunnen voelen omtrent het met de fles voeden van hun baby. Ik heb het over flesjes frisdrank. U kent ze wel: die flesjes die je in horecagelegenheden krijgt als er niet uit grote vaten getapt wordt. Die flesjes dwingen bepaald gedrag af. Bij mij, maar vast ook wel bij anderen.
Een voorbeeld. Ik ben op de club en moet wachten voordat ik met sporten kan beginnen. Ik heb weliswaar dorst, maar ik wil toch niets te drinken nemen. Want stel dat ik aan de beurt ben als dat flesje nog niet leeg is. Dan moet ik het snel leegklokken, of laten staan. En beide voelen niet goed. Het is een kwestie van relatieve kosten. Thuis kost een drankje me nog geen dubbeltje. Van de bar is een drankje twee euro. Dat voelt als duur. Te duur om het niet helemaal op te drinken. Dus moet dat flesje leeg. Dat is flessendwang.
Maar het wordt ingewikkelder.
Flessendwang gaat niet alleen om hoeveelheid en prijs, maar ook om tijd. Hoe langer ik over een drankje doe, hoe meer ik het de prijs waard zal vinden. Zo'n flesje achter elkaar leeg drinken, voelt als verspilling. Doe er een uur over, en het is ineens het geld waard. Maar aan het begin van mijn sportavond heb ik geen uur de tijd. Dat mag ik hopen ten minste. En na het sporten? Waarom accepteer ik geen drankje na het sporten als het me aangeboden wordt?
Eén keer heb ik dat wel gedaan. Ik wilde het eigenlijk niet doen, maar dacht dat ik onder de flessendwang uit kon komen door gewoon water te vragen. Maar wat gebeurt er? De barman zet een FLESJE water voor me neer. Dit is verspilling ten top! Er is een kraan waar drinkwater uit komt. Er zijn glazen om dat in te doen. Als ik niet het hele glas leeg drink, heb ik voor mijn gevoel weinig verspild. Maar een flesje water is nog erger dan een flesje frisdrank, juist omdat het zo overbodig en decadent is. En dan moet ik het nog leeg drinken ook, terwijl ik geen behoefte heb aan zoveel water. Maar ja: het is zo duur, dus moet het wel op. Ook al heb ik er niet zelf voor betaald.
Daar zit nog een pijnpunt. Een drankje accepteren is niet gratis.
Het legt de verplichting op dat aanbod te retourneren. Iedereen een rondje. Maar wat als er niet genoeg tijd is, of we niet snel genoeg drinken, om iedereen aan de beurt te laten komen? Dan hebben degenen die rondjes hebben gegeven, teveel betaald. Want ze hadden recht op meer gratis drankjes van anderen. Ben ik degene die geen rondje heeft gegeven, dan voel ik me bezwaard en denk dat ik aangezien zal worden voor leegloper of profiteur. Elk flesje, zelfs als het me aangeboden wordt, kost dus meer dan wat het me thuis kost. En het legt verplichtingen op: ook een rondje moeten geven, en het op moeten drinken in een tijd die niet kort mag zijn.
Veiliger is het dus geen drankje te accepteren. Ook al heb ik nog zo'n dorst. Want dan hoef ik er ook geen te geven. Ik kan, zonder me bewaard te voelen, vertrekken wanneer ik wil. Hoewel.... Het niet aannemen van een drankje legt de verplichting op om niet lang meer te blijven zitten. Hoe langer ik blijf zitten, hoe groter de druk zal worden om toch een flesje te nemen, en later een rondje te moeten geven.
Ik voel me dus het prettigst als de drankjes voor iedereen gratis zijn. Dan mag het beperkt zijn tot koffie, thee en water. Aan wat niet uit een fles komt, zitten minder verplichtingen. Helemaal als ze gratis zijn.
Omdat niet altijd duidelijk is of degene die het drankje aanbiedt er zelf voor moet betalen, is het veiliger om alleen iets aan te nemen als ik zeker weet dat de kosten buiten de groep gedragen worden, en er voldoende tijd zal zijn om het op mijn gemak te kunnen drinken.
Ik ben een kwaaie voor sportkantines en (andere) horecagelegenheden.
Ik loop liever even een supermarkt binnen en koop een blikje fris voor 35 cent. Daar zit meer in dan ik wil hebben, maar het is niet erg als ik het snel naar binnen sla. Ik heb er zelf voor betaald en hoef dus geen rekening te houden met kosten achteraf als die voor het geven van een rondje. De geringe kosten vereisen bovendien geen langere tijd om ermee te doen.
Helemaal vrij van flessendwang kom ik zelden. Want elke fles raakt eens leeg. Waarna de vraag komt: maak ik nog een volgende open? Moet ik dat beetje wat nog in de fles zit, op maken? En als alle drank inclusief is: drink ik wel genoeg om daarvan te profiteren?
Geloof me: ik voel me het meest happy als ik thuis een kopje thee drink. Ook uit gezondheidsoverwegingen zou ik dat eigenlijk vaker moeten doen en de fles laten staan. Mijn theedwang ben ik inmiddels te boven gekomen.