Go tell it on the mountain

28-01-2016 08:35

Was ik voorheen zeer terughoudend in het idee anderen in te lichten over mijn autisme, ervaringen zoals die met verenigingen recentelijk, zouden me bijna doen geloven dat ik het maar beter van de daken kan schreeuwen.

 

Het gaat er dan om dat in de eerste uitleg die mij gegeven werd over hoe de club te werk gaat in het rekruteren van nieuwe leden, procedures worden beschreven die vervolgens helemaal niet in overeenstemming blijken met de werkelijkheid. Bijvoorbeeld beschrijvingen zoals gegeven op de site van de club, of in het eerste contact ermee. Als ik mij vervolgens gedraag binnen de context van die beschreven procedure, krijg ik vreemde blikken, en soms zelfs beschuldigingen naar het hoofd geslingerd, alsof ik degene ben die zich vreemd gedraagt, of niet volgens de geschapen verwachtingen.

 

Dat laatste is ongetwijfeld waar. Maar het zijn dan wel verwachtingen die ongeschreven zijn en in een sociale context zijn ontstaan die volstrekt onduidelijk is voor autisten. Niet eens in de eerste plaats omdat ze autist zijn, maar omdat ze zo in strijd zijn met heel duidelijk en ferm beschreven procedures.

 

Ik snap dat dan niet. Hoe makkelijk is het om een verhaaltje op de website aan te passen aan de werkelijkheid? Hoe lang moet dat duren? Nou, dat kan je doen terwijl je met me praat, zo snel gaat dat. Als gewoontes zijn ingesleten die je liever anders had gezien, is het dan verstandig om op de website te doen alsof dat helemaal niet het geval is? Zoals over de aanvangstijd. Op de website van een toneelvereniging staat dat om 20:00 uur de repetitie begint; aanwezig zijn vanaf 19:30 uur voor koffie et cetera. Dat et cetera zet ik er zelf bij. Dat gaat over het 'verenigings­gebeuren'; het 'gezellig' samenzijn, kletsen, of wat er dan ook op sociaal gebied dient te worden gedaan om de band te onderhouden. Die planning is duidelijk en volkomen begrijpelijk. Als je geen duidelijke begintijd afspreekt, wordt het steeds later eer je eindelijk eens begint. Ik zorg er dus voor om vóór achten daar te zijn als ik kom kennismaken. Als pas een half uur later een begin wordt gemaakt met wat uiteindelijk zal leiden tot iets wat men kan kwalificeren als deel uitmakende van een repetitie, dan ben ik de weg kwijt. Hoe kan het dat zelfs de regisseur te laat binnen komt en dan nog een half uur gaat staan ouwehoeren, in plaats van de spelers te verzamelen om te gaan repeteren?

 

En over dat repeteren, of welke andere verenigingsactiviteit er ook op de rol staat: het is me nu al drie keer overkomen op een verenigings­bijeen­komst te zijn gekomen die ongeschikt was als kennis­makings­evenement. Zoals een 'toneelrepetitie' die volledig uit zang bestond. Dat noem ik een koorrepetitie, en daar kwam ik niet voor. Niemand van de club denkt dan: laten we die meneer uitnodigen op een avond waarop iets gebeurt dat een goed beeld geeft van wat in onze club wordt gedaan. Nee, daar komen ze pas op als ik hen erop gewezen heb dat de avond dat ik ben komen opdraven, mij geen inzicht geeft, noch bij anderen zou hebben gegeven, van wat de club normaliter doet.

 

Dat gebrek aan nadenken, consequent en naar eigen regels handelen, daar baal ik onmiddellijk als een stekker van. Want het is zo onnodig. Je weet toch wat op het programma staat? Je weet toch wat aantrekkelijk is en wat minder? Je weet toch hoe het er aan toe gaat? Waarom daar dan zo omheen dansen en juist het verkeerde laten zien?

 

Misschien is dat waarom je autisten weinig in verenigingen ziet. Wij zeggen niet: nou, het is er in ieder geval erg gezellig. Nee, wij zeggen: ze doen er geen bal, en blijven dus weg. En toch blijf ik vinden dat wij het dan bij het rechte eind hebben. Verenigingen zouden gerund moeten worden door autisten. Dan weet iedereen waar ze aan toe zijn. Dat sociale kan er altijd nog wel tussendoor bij.