Kut....

In zijn gevlochten bordeelsluipers, in gebrek aan kleur aansluitend bij de rest van zijn funeriale outfit, stapte de jongeman gedecideerd op mij af terwijl ik bezig was de auto te wassen. Ik had hem kort daarvoor al in het rond zien speuren. Ik was helaas de enige op zijn lijstje die in de directe omgeving ook beschikbaar leek. Dus begon hij het op de cursus zo zorgvuldig ingestudeerde praatje. Dat ik in het verleden klant was geweest van Eneco. Als je in Rotterdam hebt gewoond, is dat vrijwel onvermijdelijk. Nu had Eneco, volgens de jongeman van tweede of derde generatie Turkse komaf, het beste voor met haar voormalige klanten en wilde hen een bijzonder aanbod doen. En zo begon het verkooppraatje.

Niet dat ik hem niet als verkoper had herkend. Het clipboard in de hand, de bescheiden maar beladen tas met folders, de pen in de hand, dat alles verraadde het al meteen. Dus waarom stond ik hem tewoord terwijl ik al wist niets te willen kopen? Het is autistisch, vrees ik. Toch iedere keer weer denken: misschien heb ik het dit keer wel mis; misschien gaat het dit keer toch om iets anders. En ik wil geen problemen krijgen met instanties waarvan ik prematuur vertegenwoordigers heb gezegd niet te willen praten. Hij zou hondencontroleur van de gemeente kunnen zijn die wil controleren of wij echt maar 1 hond hebben in plaats van een roedel. Het zou meteropnemer kunnen zijn, hoewel tegenwoordig meterstanden eigenlijk via internet worden opgevraagd. Misschien was het iemand die kwam waarschuwen voor kwalijke gassen die deze kant op zouden komen drijven en waarvoor ramen en deuren hermetisch gesloten zouden moeten worden. Onwaarschijnlijk, maar het had gekund.

Dus terwijl ik verder ging met het afspoelen en afdrogen van de auto, stak de jongeman van wal. Hij had een aanbod zo geweldig dat in zijn redevoering geen enkele ruimte leek voor het niet accepteren ervan. Ze hadden de rollenspellen goed doorgenomen bij de training. Toen ik bleef weigeren het aanbod zelfs maar serieus te overwegen, sloeg hij weg 3b in: “Vertrouwt u mij niet?” Dat is linke soep, zeker nu dat door iemand gevraagd wordt die duidelijk van allochtone komaf is, al zal hijzelf in Nederland geboren en getogen zijn en oefent hij een (helaas) zeer Nederlands beroep uit. Maar ik ben door schade en schande wijs geworden. Overrompeld door colporteurs die zich daarna zelfs niet aan de wettelijke verplichting hielden binnen de bedenktermijn het contract op te zeggen, heb ik mij op het standpunt gesteld: als het door een colporteur wordt aangedragen, KAN het geen goede deal zijn en moet ik dus sowieso “nee” zeggen, ook al klinkt het alsof ik de lotto heb gewonnen.

Onder het afdrogen probeerde ik hem dat duidelijk te maken. “Het ligt niet aan u, het ligt aan mij. Ik zeg altijd nee.” Zelfs na dat drie keer uitgelegd te hebben, bleef hij doorgaan met zijn praatje. Maar ja, er was ook niemand anders beschikbaar. De buren, die ook op zijn lijstje stonden, waren niet thuis. Of gaven niet thuis, dat kan ook. Met de buuv aan de andere kant was het al hetzelfde liedje. Dus wat moet je dan?

Ik heb op verschillende niveaus een hekel aan dit soort praktijken. Ten eerste de overvaltechniek. Als je mij een mooi voorstel wil doen, stuur me een uitgebreide brochure en ik zal die lezen wanneer mijn hoofd er naar staat. Maar mijn autisme houdt helaas in dat als ik onverwachts geconfronteerd wordt met enig aanbod, mijn hoofd er niet alleen niet naar staat, maar ook niet naar zal gaan staan omdat het te plotseling komt. Ten tweede het soort persoon dat hiervoor wordt ingezet. Ze worden getraind in deze overvaltechniek, dat weet ik wel. Maar ze maken zichzelf daarmee onaangenaam. Misschien is het tijd die training eens onder de loep te nemen. Als derde staat een ander gevolg van de trianing op de lijst: de ongelooflijke vasthoudendheid. Als ik nee heb gezegd, zou dat genoeg moeten zijn. Mocht je nog iets nieuws te melden hebben, dan kan je daar nog mee komen. Maar ga na het “nee” niet nog eens met dezelfde argumenten komen. Die zijn al overwogen en afgewezen. Maar dat zelfs drie en vier keer NEE niet lijkt door te komen, dat vind ik stuitend. Zo krijg je toch alleen maar een nog grotere hekel aan dat soort mensen?

Als ik in de stad loop en ik zie van die vlotte mannen of vrouwen staan met een krant in de hand die vragen of ik een gratis krant wil, loop ik snel door. Ik wil best een gratis krant, maar dat is niet wat ze aanbieden. Dus wil ik hun verhaal niet horen. Snel doorlopen. Maakt niet uit waar ze mee staan, als de openingszin wel erg veel lijkt op die van een colporteur: doorlopen.

Maar ja, die keuze had ik nu niet. Ik had natuurlijk naar binnen kunnen gaan, maar dan had hij aangebeld. En ik krijg de zenuwen van mensen voor de deur laten staan, wetend dat zij weten dat ik thuis ben.

Eigenlijk vind ik dat colporteurs, doordat zij op de onvermoedende mensen afstappen, de verantwoordelijkheid dragen met die mensen om te gaan zoals dat bij hen past. Ik bedoel dan: bij de prospectieve klant, niet de colporteur. Als jij als colporteur mij aanspreekt, is het jouw verantwoordelijkheid rekening te houden met mijn autisme. Als ik een winkel binnen ga, neem ik het initiatief en ben ik verantwoordelijk. Maar als colporteur ben jij dat. En dus zou er een klachtenregeling moeten zijn dat als een colporteur te zeer aandringt voor iemand met een a.s.s., dat hij/zij daarop afgerekend moet kunnen worden. Ik mag niets racistisch zeggen, hij zou niets anti-autistisch mogen zeggen of doen. Hij komt ongevraagd en ongewenst – en dat weten ze heel goed – op mij af. Dan laad je die verantwoordelijkheid op je.

Dus, mensen van Eneco, jullie gedragen je met de inzet van deze “adviseurs” – zo noemen ze zich – op een vergelijkbare manier als racisten. En laten we het beestje maar bij de naam noemen. Zijn vader of opa kwam als gastarbeider naar Nederland, ik ben autistisch en hij is een colporteur. Geen “adviseur”, maar een veel te opdringerige, slecht luisterende, niet zijn verantwoordelijkheid nemende colporteur. Van de kwalijke soort. Voor seks geldt: nee betekent nee. Wat mij betreft mag die norm ook voor colporteurs worden ingevoerd. Dus: zodra de klant “nee” zegt: einde verhaal, opzouten. En anders geef je die prachtige deal maar echt gratis, op welk moment ook.

Kutcolporteurs