Ik heb de film Notting Hill zitten kijken.

"Oh," zeg je nu, "die kende ik al lang." Ja, ik ook. Als ik schat dat die film de afgelopen 10 jaar 5 keer op tv is vertoond met Nederlandse ondertitels, dan is dat een conservatieve schatting. Al die keren heb ik hem bekeken.

De film is afgelopen, en ik voel me een beetje verdrietig.

Ik heb een avond van mijn leven besteed — zeg maar "verspild" — aan het kijken naar een film die ik al lang kende. Waarom doe ik dat dan toch? Had ik niets anders te doen?

Dat is het niet. Er was ruime keuze uit het bekijken van programma's die we wilden zien. Toch koos ik de zender waar deze film werd uitgezonden. Mijn vrouw zei niets. Ze kent me inmiddels.

Het is een vreemde tweestrijd. Aan de ene kant programma's willen zien die ik nog niet ken. Aan de andere kant films kijken die ik al meermaals gezien heb, ondanks betere dingen waar ik mijn tijd aan kan besteden. Als ik aan zo'n bekende film begin, weet ik in mijn achterhoofd  eigenlijk wel dat ik me na afloop een beetje verdrietig zal voelen. Of het moet zijn dat ik een dvd of videoband heb afgespeeld met het vooropgezette doel om die film te zien. Zo heb ik jarenlang met regelmaat uit mijn persoonlijke videotheek films afgespeeld die me moesten helpen uit een put te komen. De ene keer moest dat een feel-good-movie zijn. Een andere keer een actiefilm die me kon aanzetten tot het ondernemen van dingen. Meestal hielp het wel. Tijdelijk. Heel tijdelijk.

De tijd van videobanden is voorbij. Ik heb de meeste nog wel, maar ik speel ze vrijwel nooit meer af. Korte tijd heb ik het opnemen van films voortgezet op dvd. Maar daar ben ik mee gestopt. Het kostte me teveel tijd, sinds de digitalisering van de tv-ontvangst ook teveel moeite, en veel films zijn via internet te bekijken, of komen regelmatig terug op tv. Zoals Notting Hill. Aan het begin van de film kan ik nog genieten van de kwaliteit ervan. Maar naarmate de film vordert, neemt dat enthousiasme af. Toch kan ik niet stoppen met kijken. Ik ben er aan begonnen, dan wil ik het af maken ook. Anders was het kijken naar het begin helemaal verspilde moeite. Ja, de redenering gaat nogal mank. Maar zo voelt het.

Ik ga vaak voor herhaling.

Op vakantie naar hetzelfde adres, terwijl er zoveel andere, mooie plekken zijn. Dezelfde weg kiezen naar een bestemming, terwijl ook andere routes mogelijk zijn. Soms denk ik even terug aan die keer dat ik die route voor het eerst 'ontdekte'. Dat was een beetje spannend, en een leuke uitdaging. Maar na een tijdje komt de sleur erin en kies ik voor de bekende weg.

De keren dat ik mij avontuurlijk gedragen heb, blijven me bij als bijzondere ervaring. Soms slechte, maar vaak ook prettige ervaringen. Maar de stress die erbij om de hoek kwam kijken, maakt dat ik de volgende keer weer voor hetzelfde ga, in de veronderstelling dat ik ook hetzelfde weer zal voelen. Dan is het bijna een teleurstelling als ik nieuwe dingen ontdek. Want die heb ik de vorige keer blijkbaar gemist. Met het klimmen der jaren besef ik dat ik een niet onaanzienlijk deel van mijn leven heb besteed aan meer van hetzelfde, en dat nog steeds doe. Terwijl ik ook voor iets anders kiezen kan. Ik word daar verdrietig van, maar doe er niets aan.

Ik ga niet zeggen dat dit typisch autistisch is.

Heel veel mensen vertonen dit gedrag. Misschien niet steeds naar dezelfde film op tv kijken, maar wel naar hetzelfde vakantieadres gaan, dezelfde route rijden, dezelfde dingen eten. Ik voel mij alsof ik een avonturier ben in het lichaam van een autist. Ik wil wel, maar ook weer niet. Ik weet dat er nieuwe heuvelen zijn om te bedwingen. En tot mijn teleurstelling kies ik toch steeds weer voor 'nothing hill.'