In de cursus Creatief Leven ben ik nu aangekomen bij het hoofdstuk waarin ik mijn ideale dag moet beschrijven. Dat was niet moeilijk. Ik bedoel: het schrijven ervan. De problemen komen pas daarna.

Nadat je op schrift hebt gesteld hoe je ideale dag eruit ziet, wordt je gevraagd om daar een collage over te maken. Tijdens de cursusbijeenkomst liet één van de cursusleiders zien hoe ze haar doelen zichtbaar had gemaakt. "Wat wil ik bereiken over twee jaar, over vijf jaar," beschreef ze de twee grote collages. Het gevolg is dat ik nu midden in de nacht achter de computer zit om te schrijven hoe verwarrend dit is.

Als voorbeeld van hoe je de dag van je dromen in beeld brengt, toont zij iets dat haar concrete doelen voor de midellange termijn uitbeeldt. In mijn beleving zijn dat twee heel verschillende dingen. Jeanette Rijks zegt in haar werkboek dat niets onmogelijk is in de beschrijving van je ideale dag. Er staat uitdrukkelijk niet, dat je niets mag opnemen dat onmogelijk is. Terwijl dat wel het voorbeeld is dat ik krijg voorgeschoteld.

Nu begint bij mij de radeloosheid in te zetten.

Niet alleen kreeg ik het gevoel dat ik de huiswerkopdrachten verkeerd/onvoldoende had uitgevoerd, de verwarring voor toekomstige opdrachten neemt toe. In therapie wordt mij op het hart gedrukt dat ik mijn levensdoelen dien bij te stellen. Niet langer najagen wat onmogelijk is. Zelfs niet wat ik lange tijd voor mogelijk gehouden had. Ophouden met dromen over een levensvervulling die niet reëel is, zeker nu vast staat dat ik autistisch ben en ME heb. Die twee vormen een levensgrote belemmering voor het realiseren van waarden die ik als leidraad in mijn leven hanteerde. Loslaten moet ik het idee dat ik iets voor de mensheid kan betekenen, dat ik iets van betekenis na kan laten, dat ik kinderen zou willen, dat ik de wereld rond wil reizen. Waardering in betaald werk zit er ook al lang niet meer in. Zelfs relatief eenvoudige doelen als het uitvoeren van klusjes, moet ik vaak en tot mijn spijt op de hoop onhaalbare doelen schuiven. Hoe ik in dat kader mijn ideale dag moet passen, is me een raadsel.

Okay, het gaat Jeanette Rijks er om dat je nieuwe doelen gaat stellen waarin de centrale waarden in je leven tot uiting komen, om dat met de mensen te gaan doen die die waarden met je delen. In therapie leer ik dat ik niet mijn leven aan mijn waarden moet aanpassen, maar andersom. Niet langer vasthouden aan het idee dat ik die moet zien te bereiken, op welke manier ook. Omdat ze onrealistisch zijn. Niet alleen mijn "ideale dag", maar ook mijn doelen voor de middellange en lange termijn. Op mijn leeftijd is het al niet realistisch meer om lange termijn doelen te hebben. Tevreden zien te zijn met wat het leven geworden is, wat ik er nog van mag verwachten, wat ik er nog mee kan. Geen verre reizen meer of bergwandelingen van vele uren, maar boottochtjes en korte wandelingen met de hond. Niet gevraagd worden voor een goed betaalde baan, maar bedelen om vrijwilligerswerk. Niet zorgeloos aangaan van uitdagend werk, maar angstvallig vermijden wat geld zou opbrengen, omdat het UWV dan de uitkering stop zet en ik helemaal niets meer kan. Het voelt alsof mijn leven op slot zit; op slot gezet is.

Nou begrijp ik wel dat het doel van de cursus is om dat gevoel los te laten en te ervaren wat je nog wel allemaal kunt bereiken. Maar voor mij geldt daarbij niet "the sky is the limit". Het is eerder "the skin is the limit".

Mag ik dan niet dromen? Ik denk dat de vraag moet zijn: is het verstandig te blijven dromen van idealen die volstrekt onhaalbaar zijn? Om daaruit doelen te blijven destilleren die zoveel stress opleveren dat ze mijn kwaliteit van leven flink omlaag halen?

Een andere oefening is het kind in mij koesteren. Dat kind fantaseerde om een raket te bouwen en daarmee naar de maan te gaan. En dat niet "als ik later groot ben," maar binnen een week. De vader van een vriendje vertaalde dat naar een realiteit die helemaal niet meer in de fantasie paste. Het kind ging op stap om de wereld te ontdekken, zonder enige voorbereiding en enig idee hoe dat zou moeten. Om binnen een uur door een vriendelijke buur weer netjes thuis afgeleverd te worden, op tijd voor het eten. Zo voelt het nu weer. Alleen ben ik degene die nu de realiteitscheck moet uitvoeren en zeggen: dat is onmogelijk. Zo onmogelijk dat er ook geen realistische afspiegeling uit te destilleren valt. Een appartementje boeken op maximaal anderhalf uur rijden van huis, is geen alternatief voor een jaar op de bonnefooi door Australië reizen. Een vlog op youtube is geen alternatief voor een eigen reisprogramma op tv. Een blog schrijven is geen alternatief voor een bestseller in de boekhandel.

Ik wil niet ophouden met de cursus. Ik houd niet van ophouden.

Nog zo'n eigenschap waarvan gezegd wordt dat ik die moet leren los te laten. Op tijd ergens mee op kunnen houden, is een goede eigenschap, begin ik in te zien. Maar ik ben benieuwd en hoopvol over wat de cursus me op zou kunnen leveren. Al neemt de stress wel toe nu ik het domein van het onhaalbare begin te betreden.