talenten
In de psycho educatie cursus zijn we aangekomen bij het hoofdstuk talenten. Welke talenten denk ik dat ik heb?
Mijn eerste reactie was: geen enkele. Vroeger dacht ik daar heel anders over. Ik meende een getalenteerd schrijver te (kunnen) zijn, en verwachtte ooit eens uitgegeven te worden. Ondanks alle pogingen daartoe, zelfs op sites die je 'boek' digitaal 'uitgeven', wilde het geen succes worden. Je moet daarvoor honderd emailadressen aanleveren. Voor een echt autist natuurlijk een onmogelijke opgave.
Ik dacht iets van filmen af te weten, en droomde ervan ooit nog eens een bioscoopfilm te maken. Erg narcistisch van me, ik weet het. Want ik ben nooit in de buurt gekomen. Amateurvoorstellingen tel ik niet mee.
Verder terug in de tijd fantaseerde ik om auto's te (laten) maken. Een eigen automerk. De naam had ik al, vele tekeningen en een - in mijn ogen - uniek ontwerp. Ik ging op bezoek bij Joop Donkervoort om te zien hoe hij het geflikt had. Maar ook deze droom spatte uiteen. Ik kan zoiets organisatorisch nooit optuigen, en kan het technisch ook niet realiseren. Het kon niets worden.
Een voor een vielen mijn dromen in duigen. En toen de diagnose autisme werd gesteld, kreeg ik te horen te moeten accepteren dat het ook nooit meer iets zou worden. Alle plannetjes die ik nog niet overboord had gezet, moesten dat nu dan toch echt worden. Want door mijn beperkingen waren ze allemaal onrealistisch. Te denken dat ik ooit nog iets daarvan zou kunnen realiseren, zelfs als dat in het verleden was gelukt, was bewijs van mijn narcisme.
Dus wat kan ik nog een talent van mijzelf noemen? Volharden in fantasieen dat ik ooit op enig vlak nog iets zal voorstellen? Als dat een talent is, dan ben ik dat nog niet kwijt, nee. Maar op welk vlak zal dat dan zijn? Die waarvoor ik geleerd heb, kan ik afstrepen. Maar ook mijn hobby-activiteiten steken niet met kop en schouders uit boven wat (alle) anderen doen, ook al zijn er momenten dat ik best trots ben op wat ik heb gemaakt. Dat een aantal mensen mooi vind wat ik heb gemaakt, betekent nog niet dat ik daar een talent voor heb. In mijn ogen gaat dat pas tellen, als het veel mensen zijn, en vooral mensen die er geen belang bij hebben en dus onbevooroordeeld hun mening kunnen geven.
Dit betekent niet dat er niks is waar ik met plezier mee bezig kan zijn, of voldoening uit halen. Maar wanneer kan je van talent spreken? Als het om iets gaat dat je beter kan dan iets anders? Of als het om iets gaat dat je beter kunt dan iemand anders? Of beter nog: dat niemand in je omgeving (veel) beter kan. In dat geval zou ik echt niets meer kunnen noemen. En in het eerste geval: wat is zo'n talent dan nog waard?
Okay, ik kan zo een lijstje maken van dingen die ik nog denk te kunnen (narcistisch, volgens de psycholoog bij Bosman GGZ). Maar zeg dat dan: maak een lijstje van de dingen die je leuk vindt om te doen, of nog zou willen doen, en die binnen je mogelijkheden liggen. Maar dat is de opdracht niet. Er wordt gesproken over talenten.