terugkerend moeten
Er zijn van die vaste, terugkerende activiteiten elk jaar. De verandering in de tijden van zonsop- en –ondergang, de belastingaangifte, vakantie…. En elk jaar voelt het als nieuw. Dat het eerder donker wordt, of juist eerder licht… Je zou denken dat je na een halve eeuw daar zolangzamerhand aan gewend bent. Maar dat is niet zo. Ik voel me er elk jaar weer door verrast.
De belastingaangifte is zoiets dat elk jaar opnieuw voor veel stress zorgt, en voelt alsof het weer geheel nieuwe eisen aan mij stelt; alsof ik verwachtingen wordt geacht waar te maken, en ik vrees dat me dat niet zal lukken.
Je zou denken: je hebt toch gestudeerd; hoe moeilijk moet het zijn om die aangifte in te vullen. Hoevaak ik niet dingen verkeerd heb begrepen, ondanks de toelichting. Aftrekposten maar laten lopen omdat het me te ingewikkeld werd. Jarenlang heb ik geen aangifte gedaan omdat ik geen formulier in de bus kreeg en alle belasting al door de werkgever werd ingehouden. Toen ik eens vertelde dat ik geen aangifte invulde, keken mensen mij aan en vroegen: “Maar je hebt toch aftrekposten?” En ze noemden enkele. Maar ik zag er als een berg tegenop zoveel moeite te moeten doen om dat binnen te halen. En nu voelt het elk jaar opnieuw alsof de belastingdienst er op uit is mij geld afhandig te maken. Okay, letterlijk gezien is dat zo, maar ik bedoel dat op een zeer persoonlijke manier. Zo voelt het. Ik weet ook wel dat ze het niet persoonlijk bedoelen, maar zo voelt het voor mij wel. Wat zou ik weer graag terug gaan naar de tijd dat ik geen aangifte hoefde te doen. En met alle koppelingen van gegevens zou dat eigenlijk ook niet nodig zijn. Als alle relevante gegevens aan de fiscus worden doorgegeven, waarom dan nog die energieverslindende operatie uitvoeren van aangiftes beoordelen en verwerken? Dat is in deze tijd toch nergens voor nodig? De belastingdienst krijgt je inkomen door, betaalde premies etcetera. Als zorgverzekeraars alle zorgkosten doorgeven die zij niet hebben vergoed, de banken alle tegoeden, hypotheken etcetera, en je op elk willekeurig moment via internet kunt opgeven wat eventuele bijverdiensten zijn, dan hoeft dat hele gestress in maart elk jaar niet plaats te vinden. De techniek is er al lang. En ik vraag me steeds harder af waarom we nog niet zover zijn?
Voor autisten als ik zou het een hele opluchting zijn als het volledig geautomatiseerd zou zijn. Al die jaarlijks terugkerende verplichtingen: automatiseren en daarna hooguit eens controleren. Maar liever zelfs dat niet. Al die verplichtingen drukken heel zwaar op mijn gemoed en mijn gevoel van tijd. Ik heb het idee nauwelijks vrije tijd te hebben, zoveel MOET er steeds gebeuren, of vereist gewenning, elk jaar opnieuw.